Zasada niewinności oskarżonego

Zasada niewinności oskarżonego. Nie przyznajesz się do stawianego zarzutu? Chcesz skutecznie się obronić i nie chcesz się przyznać do winy?

Zasada rozstrzygania wątpliwości na korzyść oskarżonego to fundament prawa karnego — podobnie jak reguła, w myśl której każdy jest niewinny, dopóki nie udowodni się mu winy (czyli to oskarżenie ma udowadniać, obrona może nawet milczeć).

Zasada niewinności oskarżonego – domniemanie niewinności

Przepis art. 5 § 1 k.p.k. określa zasadę domniemania niewinności. Według tej zasady oskarżonego uważa się za niewinnego, dopóki jego wina nie zostanie udowodniona i stwierdzona prawomocnym wyrokiem.

Przepis art. 5 § 2 k.p.k. –  reguła in dubio pro reo, w myśl której nie dające się usunąć wątpliwości rozstrzyga się na korzyść oskarżonego.

Wątpliwości muszą mieć charakter obiektywny, a więc chodzi o pewność ustaleń faktycznych dokonywanych w procesie karnym.

Nie przyznajesz się do winy? Twierdzisz, że nie popełniłeś tego czynu. Co robić?

Wszystko zależy od tego, jakimi dowodami dysponuje Sąd.

Istotne jest to, czy sąd orzekający w sprawie powziął wątpliwości co do treści ustaleń faktycznych i wobec braku możliwości usunięcia ich rozstrzygnął je na korzyść oskarżonego.

Naruszenie reguły in dubio pro reo wyrażonej w art. 5 § 2 k.p.k. byłoby tylko wtedy, gdyby wątpliwości mające istotne znaczenie dla rozstrzygnięcia sprawy powzięte przez sąd orzekający nie zostały usunięte, lecz rozstrzygnięte na niekorzyść oskarżonego.

Pierwszym elementem, który wyznacza granice komentowanej zasady, jest stwierdzenie „nieusuwalności” wątpliwości.

Dopiero spełnienie tego warunku uprawnia do przeprowadzenia oceny, czy dokonano ich rozstrzygnięcia na korzyść, czy też na niekorzyść oskarżonego.

Prawo do obrony uznawane jest za jedno z fundamentalnych praw człowieka i jako takie znalazło swoje odzwierciedlenie w aktach prawa międzynarodowego.